Czy często bez wyraźnego powodu martwisz się codziennymi sprawami? Czy obawiasz się nadejścia katastrofy lub nadmiernie martwisz się o zdrowie, rodzinę, pracę lub szkołę lub pieniądze?
Jeśli tak, możesz cierpieć na rodzaj zaburzenia lękowego zwanego uogólnionym zaburzeniem lękowym (GAD). Może on sprawić, że codzienne życie będzie przypominać ciągły stan przerażenia, zmartwień i strachu. Dobra wiadomość jest taka, że GAD można leczyć.
Sporadyczny lęk jest naturalną częścią życia człowieka. Wiele z nas może martwić się takimi sprawami, jak zdrowie, problemy rodzinne lub pieniądze. Jednak osoby z GAD częściej odczuwają ogromne zmartwienie lub zdenerwowanie– nawet jeśli nie ma powodu do zmartwień lub jest ich niewiele. GAD objawia się stałym uczuciem niepokoju lub lęku, który zakłóca codzienne funkcjonowanie. To nie to samo, co sporadyczne martwienie się o różne rzeczy lub odczuwanie niepokoju z powodu stresujących wydarzeń życiowych. Osoby cierpiące na GAD często doświadczają lęku przez miesiące, jeśli nie lata.
Osoby z GAD mogą:
PTSD (ang. post traumatic stress disorder), czyli zespół stresu pourazowego, zaliczany do grupy zaburzeń lękowych-wywołany przerażającym wydarzeniem – przeżyciem go lub byciem jego świadkiem. Objawy mogą obejmować retrospekcje, koszmary senne i silny niepokój, a także niekontrolowane myśli o zdarzeniu.
Większość osób, które przeżyły traumatyczne wydarzenia, może mieć przejściowe trudności z przystosowaniem się i radzeniem sobie. Jeśli objawy nasilają się, trwają miesiące, a nawet lata i zakłócają codzienne funkcjonowanie, można cierpieć na zespół stresu pourazowego (PTSD). Objawy to m.in. nawracające wspomnienia, koszmary, nadmierne pobudzenie lub trudności w koncentracji. Terapia EMDR czy też terapia poznawczo-behawioralna i farmakoterapia pomaga w ograniczeniu intensywności objawów.
Do najczęściej występujących objawów należą:
EMDR to ustrukturyzowana terapia, która prowadzi do krótkiego skupienia się na pamięci traumy, jednocześnie doświadczając dwustronnej stymulacji (zazwyczaj ruchów oczu), co wiąże się ze zmniejszeniem intensywności emocji związanych ze wspomnieniami traumy. Terapia odczulania i ponownego przetwarzania ruchu gałek ocznych (EMDR) to szeroko zbadana, skuteczna metoda psychoterapii, która pomaga ludziom w traumie i objawach PTSD.
Jak terapia EMDR wpływa na mózg?
Nasze mózgi mają naturalny sposób na regenerację po traumatycznych wspomnieniach i wydarzeniach. Proces ten obejmuje komunikację między ciałem migdałowatym (sygnałem alarmowym w przypadku stresujących wydarzeń), hipokampem (który pomaga w uczeniu się, w tym zapamiętywaniu bezpieczeństwa i niebezpieczeństwa) oraz korą przedczołową (która analizuje i kontroluje zachowanie i emocje).
Obrazy, dźwięki i zapachy powiązane lub podobne do zdarzenia traumatycznego „uruchomiają” te niewłaściwie przechowywane wspomnienia. W przeciwieństwie do innych wspomnień, proces ten może powodować uczucie niepokoju, złości i atak paniki.
Przykładem tego jest zespół stresu pourazowego (PTSD), w przypadku którego umysł uzyskuje dostęp do tych wspomnień w sposób niekontrolowany, zniekształcony i przytłaczający. Dlatego osoby, które doświadczyły traumy, opisują uczucie, jakby na nowo przeżywały wydarzenie. Przeszłość staje się teraźniejszością.
Co to jest zespół lęku panicznego?
Osoby cierpiące na zaburzenia lękowe mają częste i niespodziewane ataki paniki. Ataki te charakteryzują się nagłą falą lęku lub poczuciem utraty kontroli, nawet jeśli nie ma wyraźnego niebezpieczeństwa ani wyzwalacza.
Jak rozpoznać napad paniki?
Napad paniki to stan bardzo silnego lęku, któremu towarzyszą szybko narastające objawy z ciała jak: duszność, uczucie gorąca, potliwość, kołatanie serca oraz katastroficzne myśli, np. zemdleję, uduszę się, stracę kontrolę.
Dodatkowe objawy lęku panicznego: